En büyük ibadet " sevgi "dir.
İnsanın insânlığı bilgisiyle ölçülür lâkin bilgi ahlâka dayanmazsa hiçbir işe yaramaz. Bilginin "sevgi" ile kaynaşması gerekmektedir.
İnsân ne kadar bilirse bilsin bildiklerinin "zevk" ine varamıyorsa o bilginin hiçbir faydası yoktur. Önemli olan "gönül" temizliği ve o temiz gönülde ilmin vereceği "ferahlığı" bulabilmektir.
ALLAH'a "Akıl " ile değil " Gönül " ile erişilir.
Sırât-köprüsü' burasıdır ve o köprüyü buradayken geçmek lâzımdır.
Namâzın hakîkati Gönül-âlemi 'ndedir. Amacıysa Hak sevgisi ni kazanıp " Muhabbetullah " ve " Mârifetullah "a erişmek için rûhen yükselmek urûc etmektir.
Bir insânda ALLAH bilgisi yoksa onun rûhu dirilmemiş demektir. Böyle rûhlara "rûh-i hayvânî" denir. Ölümlü rûhlar bunlara denir. İnsândaki rûh ise "nefha-i ilâhi"dir. Bu nefha ALLAHın Âdem'e üflediği rûhtur. Diri olan da bu rûh'tur. Hz. Mûhammed (sav) de ahfâdına bu rûhtan üflemişir. Çünkü Râbb üflemezse emir zâhir olmaz. İşte "de ki Rûh Rabbimin emrindendir." (17/85) âyetinin mânâsı budur.
Tevhîd 'de ayrılık yoktur. Ayrılığı yaratan esmâ'dır.
Esmâ bir bildirgeçtir; kendi vücûdu yoktur. İnsânın sıfâtlarını bildirmeğe yarar.
İnsanın endişe ve sıkıntıya düşmesinin nedeni bir isme bağlanıp kalması ve her şeyi ondan beklemesindendir. Beklentisine o isimden cevap alamayınca sıkıntıya düşer. O halde esmâyı değil müsemmayı düşünmek gerekir.
Teşbîh'te tenzîh'i tenzîh'te teşbîh'i zevk etmek " tevhid " dir.
İnsânı şaşırtan esmâ ve sıfatta kalıp her şeyi ayrı görmesidir. İnsân buğday nohut fasulye şeker incir kayısı üzüm vs.yi teker teker görüp ayrı zannetmekle hata yapmaktadır. Halbuki bunların hepsini bir görüp " Aşûre " deyiverse yâni müsemmayı tanısa ayrılıklar ortadan kalkıverir. İşte " tevhîd " budur.
Tevhîd nokta-i nazarından Bir ALLAH ile Bir İnsân 'dan başka tüm görünenler " süs"tür... Hüvel Bâtın ALLAH Hüvezzâhir ise İnsân'dır .
Sırf tenzîhte kalanlar küfür de sırf teşbîhte kalanlar ise şirk 'tedir. Tenzîh ile teşbîh arası yâni " berzah " insânın kendisidir.
Ölmeden önce ölmek ölümü öldürmek demektir.
Tevhîd" "sevgi"den ibârettir. Herkes kendi kapısını kendi açacak içindeki
"Hazine"yi kendi bulacaktır.
İnsânlıktan dinlerden ve ibadetlerden tek murat " sevgi " ve "muhabbet "e ulaşabilmektir.
Perş. 24 Eyl. 2009, 08:10